Wielkie zmiany

Dwieście osiemdziesiąt dni. Czterdzieści tygodni. Dziesięć miesięcy księżycowych. Tyle czasu ma mały człowiek, aby przygotować się do samodzielnego życia poza łonem matki. W tym okresie organizm kobiety czekają ogromne zmiany i niebywały wysiłek stworzenia nowego życia. Jak zatem pomóc sobie, aby ciąża przebiegła przy jak najmniejszej ilości kłopotów i dolegliwości? Co nas dokładnie czeka? Czy istnieją domowe sposoby na ciążowe niedogodności? Na co trzeba szczególnie uważać i o czym opowiedzieć lekarzowi?

Waga w górę – jeść za dwoje?

Chyba pierwszą poważną zmianą, jaka przychodzi nam do głowy w związku z ciążą, jest wzrost wagi oraz intrygujące zachcianki kulinarne. Kobieta w ciąży musi przytyć, ważne jest jednak, aby nie przybrać na wadze za dużo. Pod koniec ciąży różnica w ilości kilogramów powinna wynieść średnio 12-13 kilogramów (przy czym w niektórych przypadkach może to być osiem kilo, a w innych szesnaście albo i więcej – dobrym przykładem jest wysoki wzrost matki i ciąża bliźniacza). Pamiętajmy jednak, że tak naprawdę użycie samego słowa „przytyć” w odniesieniu do ciąży jest szalenie nieprecyzyjne. Przecież za ten dodatkowy ciężar odpowiada przede wszystkim maluch, wody płodowe, łożysko, powiększona macica i piersi, a także większa ilość krwi krążąca w organizmie ciężarnej. Już w trakcie pierwszych kilku dni po porodzie kobieta „schudnie” więc o dobrych kilka kilogramów. A zatem podstawową zasadą, jeśli chodzi o dietę w ciąży, powinno być: „jeść dla dwojga”, co oznacza spożywanie pełnowartościowych posiłków, bogatych zwłaszcza w owoce i warzywa, ryby, gruboziarniste pieczywo, nabiał etc. Trzeba też dużo pić, najlepiej niegazowanej wody, która przy okazji pomoże łagodzić objawy zgagi, o czym za chwilę. Zapotrzebowanie kobiety w okresie ciąży to minimum 2 litry płynu na dobę.

Dolegliwości żołądkowo-jelitowe

Jednym z najwcześniejszych objawów ciąży są uporczywe poranne nudności oraz wymioty. Niestety brak jest naprawdę skutecznego sposobu na ich zwalczenie, na ogół trzeba je po prostu przeczekać, choć czasami potrzebne jest wsparcie farmakologiczne. Z tym jednak bywa różnie – w końcu w ciąży zaleca się przyjmowanie tylko absolutnie niezbędnych matce leków, ponieważ nie przeprowadza się badań, które mogłyby określić, które z nich są stuprocentowo bezpieczne dla rozwoju dziecka. Jednak długotrwałe wymioty mogą prowadzić do odwodnienia organizmu matki, a tym samym zagrozić ciąży. Dlatego każda ciężarna powinna przede wszystkim słuchać zaleceń lekarza, który oceni, kiedy i jakie leki zastosować.

Inną powszechną dolegliwością w tym okresie jest zgaga, czyli nieprzyjemne uczucie palenia w przełyku. Początkowo jest ona spowodowana zmianami hormonalnymi, następnie wynika z uciskania macicy na organy wewnętrzne w tym na żołądek i wątrobę. Zanim jednak zastosujesz lek zobojętniający nadmiar kwasu żołądkowego, lepiej poradzić się specjalisty, najlepiej gastrologa. Z naturalnych sposobów dobrze działa woda niegazowana, mleko, herbatka imbirowa, miętowa lub rumiankowa, a także siemię lniane. Poza tym warto jest uważać na dietę – szczególnie na słodycze oraz tłuste, ciężkostrawne potrawy. Częstą przypadłością w ciąży są także zaparcia, które z kolei dodatkowo sprzyjają pojawianiu się hemoroidów. W takim przypadku pozostają nam suszone śliwki i gotowane buraczki, gdyż w ciąży nie powinno się stosować środków przeczyszczających.

Układ krwionośny – żylaki i ciśnienie

Oprócz hemoroidów, które są schorzeniem naczyń krwionośnych, mogą pojawić się inne podobne problemy jak żylaki, w szczególności na nogach oraz pajączki, czyli pękające naczynka włosowate. Pajączki to wprawdzie generalnie problem estetyczny, ale żylaków nie można bagatelizować i na pewno trzeba na ten temat porozmawiać z lekarzem. Aby nie dopuścić do tego rodzaju problemów warto często spacerować, dbać o dietę, gdyż zbyt duży ciężar ciała dodatkowo sprzyja ich powstawaniu, a także nie siedzieć długo w jednej pozycji. Znacznie groźniejsza jest choroba zakrzepowa, którą trzeba bezwzględnie leczyć lekami przeciwzakrzepowymi. Niepokojący sygnał to obrzęk i ból jednej z kończyn oraz sinoczerwona barwa skóry. Jeśli coś cię niepokoi, zadzwoń do swojego lekarza, ponieważ w ciąży nie ma głupich pytań.

Jeśli jeszcze przed ciążą miewałaś kłopoty ze zbyt wysokim ciśnieniem, koniecznie trzeba na to uważać także w trakcie tych dziewięciu miesięcy. Bywa też, że nadciśnienie występuje w ciąży samoistnie, dlatego przy każdej wizycie u ginekologa powinnaś mieć zmierzone ciśnienie. Wartość prawidłowa maksymalnie wynosi 140/90. Nadciśnienie ciążowe może być bardzo niebezpieczne zarówno dla matki i dziecka, jednak nie każdy wzrost ciśnienia powyżej tej wartości musi od razu oznaczać problemy. Ciśnienie zawsze rośnie po wysiłku fizycznym, na skutek stresu, po ciepłej kąpieli. Jeśli masz wątpliwości, zmierz ciśnienie jeszcze raz, kiedy nieco odpoczniesz lub ochłoniesz, najlepiej o tej samej porze przez kilka dni, co pozwoli ci skontrolować, czy wszystko jest w porządku. Masz więcej pytań? Już wiesz co robić.

Uwaga na kręgosłup

Podczas ciąży duże wyzwanie czeka także nasz kręgosłup oraz cały układ kostno-stawowy zwłaszcza w dolnej części ciała (choć plecy mogą także boleć od znacznie cięższego biustu – zaradzić może temu dobry stanik). Mogą nam dokuczać bóle krzyża, kolan, dolegliwości miednicy i bioder. Jest to spowodowane szybkim nabieraniem masy przez kobietę, na co nasze stawy nie mają czasu należycie zareagować, przystosowując się do nowej sytuacji. Za te problemy może też odpowiadać wzrost dziecka i macicy, kiedy uciskane są poszczególne nerwy. Niestety część kobiet może cierpieć z powodu rwy kulszowej – w ekstremalnych przypadkach ból jest tak silny, że chora nie może się poruszyć, żeby nie czuć dyskomfortu. Pomóc może masaż (podobnie jak i przy „zwykłych” dolegliwościach odcinka lędźwiowego kręgosłupa), natomiast o leczeniu musi zadecydować neurolog. Z kolei bóle miednicy spowodowane są rozszerzaniem się spojenia łonowego, kiedy organizm kobiety przygotowuje się do porodu. Na koniec warto dodać, że większość omówionych tu problemów, na szczęście ustępuje wraz z ciążą.

INNE WYSPY